رشد و نمو باکتری ها و تاثیر درجه حرارت بر روی آن
شناخت عواملی که در رشد و نمو باکتری ها موثر هستند به ما کمک می کند که چگونه از رشد و نمو آنها بر روی مواد غذایی جلوگیری به عمل آوریم . یکی از این عوامل درجه حرارت می باشد که در اینجا به توضیح آن می پردازیم :
هر میکرو ارگانیسمی در درجه حرارت معینی بهترین رشد و نمو را دارد که ان درجه حرارت را بهینه یا اپتیمم می گویند . در درجه حرارات های بالا و یا پایین رشد و نمو میکرو ارگانیسم ها کاهش پیدا می کند که البته استثناهایی نیز وجود دارد . به طور کلی میکرو ارگانیسم ها را بر اساس درجه حرارت فعالیت به صورت زیر تقسیم بندی می کنند :
الف : سرما دوست ( سایکروفیل ) : در درجه حرارت ۲۰ – ۰ درجه سانتی گراد فعالیت می کنند که درجه حرارت بهینه برای آنها ۵ تا ۱۰ درجه سانتی گراد می باشد ( در ۲۰ درجه سانتی گراد فعالیت آنها متوقف می شود ) .
ب : مزوفیل ( حرارت متوسط ) : در حرارت ۵۰ – ۱۰درجه سانتی گراد فعالیت می کنند و درجه حرارت ۳۰ تا ۴۰ درجه سانتی گراد برای آنها مطلوب تر است .
ج : گرما دوست ( ترموفیل ) : در درجه حرارتهای ۸۰ – ۴۵ درجه سانتی گراد فعالیت دارند و درجه حرارت بهینه برای انها ۵۵ تا ۶۵ درجه سانتی گراد می باشد ( در کمتر از ۴۵ درجه فعالیت آنها متوقف می شود .
لازم به ذکر است که در حرارت پایین فعالیت میکرو ارگانیسم ها متوقف می شود ول از بین نمی روند ولی در حرارت های بالا میکرو ارگانیسم ها از بین می روند که علت آن دناتوره یا منعقد شدن پروتئین های سلولی است که موجب از دست رفتن ماهیت سلولی شده و سبب مرگ سلول می گردد که این حالت در حرارت های مطلوب رخ می دهد اما در حالت خشک پروتئین سلول در اثر حرارت اکسید شده و سبب مرگ آن می شود .