گندزدایی فیزیکی

گندزدایی فیزیکی :

حرارت
برودت
خشک کردن
نورخورشید
حرارت :
حرارت بردو نوع است :

حرارت مرطوب
حرارت خشک
حرارت مرطوب : تمامی میکروبها در اثر حرارت مرطوب از بین می روند و سرعت مرگ آنها بستگی به درجه حرارت و زمان آن دارد ، به این صورت که هرچه حرارت بیشتر باشد زمان از بین رفتن عوامل بیماریزا کوتاهتر است .
حرارت مرطوب شامل موارد زیر است :استفاده از بخار آب
جوشاندن
پاستوریزه کردن
استفاده از بخار آب این روش با استفاده از اتوکلاو صورت میگیرد که درآن به وسیله بخار آب تحت فشار مواد مختلف استریل میشوند . این دستگاه در ۱۲۱ درجه سانتی گراد در مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه میتواند عمل گندزدایی را انجام دهد این روش برای گندزدایی وسایل بیمارستانی استفاده میشود.
جوشاندن عمل جوشاندن کلیه میکروبها را در ۱۰۰ درجه سانتی گراد درمدت ۱۰ تا۱۵ دقیقه از بین می برد . از این روش برای گندزدایی لباس و لوازمی که با خلط و مدفوع بیمار آلوده شده و دسترسی به گندزداهای شیمیایی نیست استفاده میشود.
پاستوریزه کردن برای از بین بردن عوامل بیماریزا در شیر و یا مواد غذایی بکار میرود و دراین روش ماده غذایی را بین ۶۰ تا ۷۰ درجه سانتی گراد حرارت میدهند و بلافاصله آنرا سرد میکنند.
حرارت خشک : تأثیر حرارت مرطوب خیلی بشتراز حرارت خشک است و در درجه حرارتهای مشابه زمان لازم برای استریل نمودن با حرارت مرطوب کمتر است تا حرارت خشک . ولی درمواردی که نمیتوان از حرارت مرطوب استفاده کرد بایستی از حرارت خشک استفاده نمود.
فور : برای استریل کردن وسایل فلزی و شیشه ای که تحمل دمای بالا را دارند گندزدایی فیزیکی و با این وسیله میتوان ۱۶۰ درجه سانتی گراد بمدت ۲ ساعت ویا درحرارت ۱۷۰ درجه سانتی گراد و به مدت یکساعت عمل استریل کردن را انجام داد . دراین روش کلیه عوامل بیماریزا ار بین میروند.
شعله : وسایل آزمایشگاهی فلزی یا دهانه لوله آزمایش را میتوان با قراردادن بمدت چند ثانیه روی شعله چراغ الکلی یا گازی استریل نمود گندزدایی فیزیکی
سوزاندن ‌سوزاندن بهترین وسیله سترون سازی است این روش معمولا” برای از بین بردن اجسام آلوده از قبیل باند زخم ، پارچه های مصرف شده ، البسه بیماران مبتلا به بیماریهای مسری وخطرناک ،‌لیوان کاغذی مسلولان ، زباله ، لاشه حیوانات آلوده و وسایل بی ارزش دیگر کاربرد مؤثری دارد .
ازموارد دیگر حرارت خشک میتوان اطو را نام برد. اطو کردن لباسها سبب گندزدایی البسه و از بین رفتن بسیاری از میکروبها میشود
برودت ‌اگر چه سرما خاصیت گندردایی ندارد ولی مانع رشد میکروبها گردیده وبعنوان ضد فساد عمل مینماید . سرما رشد میکروبها و قارچهایی را که باعث فساد مواد غذایی میشوند متوقف میکند. مدت نگهداری مواد غذایی در درجات مختلف سرما متفاوت بوده و بستگی به تأثیر درجه سرما بر روی هرنوع غذا دارد گندزدایی فیزیکی
خشک کردن :
باکتری های مختلف در برابر خشک کردن حساسیت متفاوت دارند ،‌ خشک کردن موادی که حاوی باکتری هستند اغلب منجر به مرگ آنها میشود. سطوح خشک و تمیز مقدار کمی باکتری در بردارد ،‌خشکی برای جلوگیری از تولید باکتریها مؤثر است . خشک کردن یکی دیگر از راههای قدیمی برای نگهداری غذا است و ازاین طریق بیشتر برای میوه ، سبزی ، شیر ، ماهی … استفاده میشود.
نورآفتاب و اشعه نورخورشید ارزانترین ومناسب ترین گندزدا است ، به طور کلی میکروب ها درمقابل هوا و آفتاب فوق العاده حساس هستند و آفتاب دادن منازل والبسه و اثاثیه یکی از مهمترین طرق گندزدایی وجلوگیری از امراض مختلف است